Cách trồng cà dĩa là thắc mắc phổ biến của nhiều người yêu thích trồng rau sạch tại nhà hoặc mong muốn canh tác quy mô nhỏ để bán ra thị trường. Cà dĩa, còn gọi là cà bát, có hình dáng tròn dẹt, quả to, thường dùng để nấu canh, muối dưa hoặc chế biến nhiều món ăn dân dã. Bài viết này, PGLGrow sẽ hướng dẫn bạn chi tiết các bước từ chọn giống, gieo hạt, chăm sóc đến thu hoạch, giúp cây phát triển khỏe mạnh, sai quả và cho năng suất bền lâu.
Tìm hiểu về cây cà dĩa
Trước khi đi vào chi tiết kỹ thuật, bạn cần nắm rõ một số đặc điểm cơ bản của cây cà dĩa. Đây là loài thuộc họ Cà (Solanaceae), gần gũi với cà pháo và cà tím. Cây cao từ 0,5 – 1,5m, phân nhánh mạnh, tán rộng, lá to và xanh đậm. Quả cà dĩa có nhiều loại: cà sọc xanh, cà trắng, cà da ếch… mỗi loại có hương vị đặc trưng riêng. Điểm đáng chú ý là cà dĩa có thể trồng quanh năm, đặc biệt thích hợp vụ Đông Xuân từ tháng 10 đến tháng 1.
Với những đặc tính này, cà dĩa không chỉ được ưa chuộng trong bữa cơm gia đình mà còn có giá trị kinh tế cho hộ nông dân.
Chuẩn bị trước khi gieo trồng
Để cách trồng cà dĩa đạt hiệu quả, khâu chuẩn bị ban đầu đóng vai trò then chốt. Bạn cần chú ý từ chọn hạt giống đến chuẩn bị đất trồng.
- Chọn giống: Ưu tiên hạt giống cà dĩa chất lượng, vỏ hạt chắc khỏe, không bị lép, có nguồn gốc rõ ràng từ các nhà cung cấp uy tín.
- Xử lý hạt: Vì hạt có vỏ cứng, bạn nên ngâm nước ấm (30–40°C) trong 3–5 giờ, sau đó ủ trong khăn ẩm 1–2 ngày cho nứt nanh rồi mới gieo.
- Chuẩn bị đất: Đất cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt. Trộn đều đất với phân chuồng hoai mục, tro trấu, vôi bột để diệt nấm bệnh.
- Dụng cụ: Có thể gieo trực tiếp xuống luống đất hoặc dùng khay ươm/thùng xốp nếu trồng tại nhà.
Khâu chuẩn bị này sẽ giúp hạt nảy mầm đều và cây con khỏe mạnh, ít bị sâu bệnh.
Quy trình cách trồng cà dĩa đúng kỹ thuật
Sau khi đã có hạt giống tốt và đất trồng phù hợp, bước tiếp theo là gieo và ươm hạt. Đây là giai đoạn quan trọng quyết định cây con có phát triển khỏe hay không.
- Gieo hạt với khoảng cách 2–3cm, phủ lớp đất mỏng 0,5–1cm.
- Duy trì độ ẩm bằng cách tưới phun sương 1–2 lần/ngày, tránh ngập úng.
- Sau 7–10 ngày, hạt sẽ nảy mầm và lên cây con.
- Khi cây cao 5–7cm, có 2–3 lá thật, cần tỉa bỏ cây yếu, giữ cây khỏe mạnh để chuẩn bị đưa ra đất trồng.
Ở giai đoạn này, nên che chắn cây non bằng lưới để giảm nắng gắt hoặc mưa to.
Kỹ thuật trồng cây ra luống
Sau 25–30 ngày gieo ươm, cây giống cà dĩa có thể được đưa ra trồng ngoài luống hoặc thùng xốp. Lúc này, bạn cần chú ý kỹ thuật đặt cây và khoảng cách.
- Làm đất: Đánh luống rộng 1–1,2m, cao 20–25cm. Giữa các luống cách nhau 30–40cm để dễ chăm sóc.
- Khoảng cách trồng: Mỗi cây cách nhau 60–80cm, tùy giống cà dĩa to hay nhỏ.
- Cách đặt cây: Đào hố nhỏ, đặt cây con thẳng đứng, lấp đất vừa đủ cổ rễ, ấn nhẹ để cây đứng vững.
- Tưới nước: Sau khi trồng, tưới đẫm nước để rễ nhanh bén đất.
Đây là bước chuyển giao quan trọng, cần thực hiện nhẹ nhàng, tránh làm gãy rễ.
Thu hoạch và bảo quản
Khoảng 70–80 ngày sau trồng, cà dĩa bắt đầu cho thu hoạch. Quả đạt kích thước tối đa, vỏ bóng, màu đặc trưng (trắng, sọc xanh hoặc da ếch) là có thể hái.
- Thu hoạch bằng tay, tránh làm trầy vỏ.
- Có thể thu hoạch rải rác nhiều đợt, kéo dài 2–3 tháng.
- Bảo quản quả nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
Nếu chăm sóc đúng cách, một vụ cà dĩa có thể thu được 5–7kg quả/cây, đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Chăm sóc và bón phân
Để cây cà dĩa phát triển mạnh, bạn cần duy trì chế độ chăm sóc hợp lý. Một số lưu ý chính gồm:
- Tưới nước: Giữ đất luôn đủ ẩm, đặc biệt giai đoạn cây ra hoa và nuôi quả. Trời nắng tưới hàng ngày, trời mát 2–3 ngày/lần.
- Làm cỏ, vun gốc: Thường xuyên làm sạch cỏ dại để tránh cạnh tranh dinh dưỡng. Sau mỗi đợt bón phân, vun đất quanh gốc để cây đứng vững.
- Bón phân: Bón lót bằng phân chuồng hoai và phân lân khi trồng. Bón thúc bằng NPK cân đối (16-16-8 hoặc 20-20-15) theo từng giai đoạn: sau trồng 20 ngày, khi ra hoa và khi quả lớn.
- Tỉa nhánh: Loại bỏ cành lá già, sâu bệnh để thông thoáng, tập trung dinh dưỡng nuôi quả.
Chăm sóc đúng kỹ thuật sẽ giúp cây cho quả đều, to, và kéo dài thời gian thu hoạch.
Phòng trừ sâu bệnh
Cây cà dĩa thường gặp một số sâu bệnh như bọ trĩ, rệp, sâu xanh và bệnh héo rũ. Để phòng trừ hiệu quả, bạn nên:
- Luân canh cây trồng, tránh trồng liên tiếp họ Cà trên cùng một diện tích.
- Sử dụng vôi bột, phân hữu cơ hoai mục để cải tạo đất, giảm mầm bệnh.
- Thường xuyên kiểm tra vườn, phát hiện sớm và xử lý bằng các chế phẩm sinh học hoặc thuốc BVTV an toàn.
- Trồng xen cây xua đuổi côn trùng như húng quế, bạc hà để hạn chế sâu hại.
Áp dụng các biện pháp sinh học sẽ giúp cây khỏe, giảm chi phí thuốc hóa học và đảm bảo an toàn thực phẩm.
Lời kết
Cách trồng cà dĩa không quá khó, chỉ cần bạn nắm vững các bước từ chọn giống, gieo hạt, chăm sóc đến thu hoạch thì sẽ dễ dàng có một vườn cà xanh tốt, sai quả. Với sự hướng dẫn chi tiết trên, PGLGrow tin rằng bạn hoàn toàn có thể tự tay trồng cà dĩa tại nhà hoặc mở rộng quy mô để kinh doanh. Hãy bắt đầu ngay hôm nay, vừa có rau sạch cho gia đình, vừa tạo thêm nguồn thu nhập bền vững.
