Ngay từ khi gieo trồng, nhiều bà con nông dân đã lo lắng vấn đề ớt dễ bị thối quả, đặc biệt trong mùa mưa ẩm. Cách trồng ớt không bị thối quả không chỉ nằm ở việc chăm sóc đúng kỹ thuật, mà còn ở khâu chọn giống, xử lý đất và dinh dưỡng cân đối. Bài viết này PGLGrow sẽ hướng dẫn bạn từ A-Z cách hạn chế tối đa tình trạng thối quả, giúp vườn ớt sai trái, quả đẹp và đạt năng suất cao.
Nguyên nhân khiến ớt bị thối quả
Để tìm ra cách trồng ớt hiệu quả, trước tiên ta cần hiểu rõ tại sao cây ớt dễ bị thối quả. Nguyên nhân thường đến từ cả môi trường và cách chăm sóc.
- Thứ nhất, độ ẩm đất cao hoặc thoát nước kém khiến quả dễ nhiễm nấm, vi khuẩn.
- Thứ hai, thiếu canxi và bo làm thành tế bào yếu, quả dễ nứt và thối đáy.
- Thứ ba, mật độ trồng quá dày, thiếu ánh sáng, ruộng bí gió cũng làm bệnh phát triển.
- Thứ tư, bệnh thán thư và thối nhũn do nấm và vi khuẩn là thủ phạm chính gây hại.
Việc nhận diện đúng nguyên nhân giúp người trồng áp dụng biện pháp phòng ngừa kịp thời, thay vì chỉ chữa cháy khi bệnh đã nặng.
Cách trồng ớt không bị thối quả
Khâu chuẩn bị đất và giống quyết định đến 50% khả năng phòng bệnh thối quả. Nếu làm kỹ từ đầu, cây sẽ khỏe và ít sâu bệnh.
Chọn đất trồng
Đất lý tưởng để trồng ớt là đất thịt nhẹ, giàu mùn, thoát nước tốt. Tránh đất đã từng trồng họ cà (cà chua, cà tím, khoai tây) vì dễ tồn lưu mầm bệnh. Trước khi trồng nên:
- Cày xới đất kỹ, phơi ải 7–10 ngày để diệt mầm bệnh.
- Bón vôi bột (80–90kg/1000m²) để tăng canxi và cân bằng pH.
- Lên luống cao, mặt luống rộng 1,2–1,4m để dễ thoát nước.
Chọn giống ớt
Giống khỏe, kháng bệnh là yếu tố then chốt. Nên chọn:
- Giống ớt chỉ thiên, ớt hiểm hoặc ớt lai F1 đã qua xử lý nấm bệnh.
- Không lấy hạt từ cây bị bệnh vụ trước.
- Ngâm hạt trong nước ấm 2 sôi 3 lạnh khoảng 6–8 tiếng trước khi gieo để hạt nảy mầm tốt.
Kỹ thuật trồng và mật độ hợp lý
Ngay cả khi đất và giống tốt, nếu trồng sai mật độ, ớt vẫn dễ bị thối quả. Mật độ hợp lý giúp vườn ớt thông thoáng, hạn chế độ ẩm cao.
- Khoảng cách trồng: hàng cách hàng 70cm, cây cách cây 40–50cm.
- Mỗi hốc gieo 1 cây để tránh cạnh tranh dinh dưỡng.
- Nên trồng luân canh sau vụ lúa, bắp hoặc đậu để giảm sâu bệnh.
Trồng quá dày sẽ tạo môi trường ẩm thấp, thiếu ánh sáng, là điều kiện thuận lợi cho bệnh thán thư phát triển mạnh.
Dinh dưỡng cân đối cho cây ớt
Bón phân hợp lý là giải pháp quan trọng để ớt không bị thối quả. Nhiều bà con thường bón nhiều đạm để cây xanh tốt, nhưng điều này lại làm quả dễ bị nhũn, thối.
Bón lót
- Phân chuồng hoai mục: 1,5–2 tấn/1000m².
- Vôi bột: 80–90kg/1000m².
- Super lân: 40–50kg/1000m².
Bón thúc
Chia làm nhiều đợt để cây phát triển cân đối:
- Giai đoạn cây con: bón NPK 16-16-8 liều nhẹ.
- Giai đoạn ra hoa: bổ sung Kali (K2O) và Canxi-Bo để tăng sức đề kháng cho quả.
- Giai đoạn nuôi quả: tăng Kali để quả chắc, ít bị thối đáy.
Ngoài ra, có thể phun thêm phân bón lá chứa Canxi-Bo 2–3 lần/vụ để tăng cường độ cứng cho vỏ quả.
Quản lý nước tưới và độ ẩm
Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến ớt thối quả là quản lý nước sai cách. Cây ớt ưa ẩm nhưng không chịu được úng nước.
- Tưới nhỏ giọt hoặc rãnh thay vì phun mưa để giảm độ ẩm không khí.
- Không tưới vào chiều tối, vì ban đêm ẩm độ cao dễ sinh bệnh.
- Vào mùa mưa, cần đào rãnh thoát nước quanh ruộng để không bị ngập úng.
- Khi quả gần chín, giảm lượng nước tưới để hạn chế nấm bệnh tấn công.
Việc kiểm soát độ ẩm hợp lý không chỉ giúp quả không bị thối mà còn cho chất lượng cay thơm, đậm vị hơn.
Phòng và trị bệnh thán thư, thối quả
Bệnh thán thư và thối nhũn là hai kẻ thù lớn nhất của cây ớt. Nếu không quản lý kịp thời, năng suất có thể giảm đến 70%.
Phòng bệnh
- Vệ sinh đồng ruộng, nhặt bỏ quả rụng, lá vàng.
- Tỉa cành dưới gốc để ruộng thông thoáng, giảm ẩm độ.
- Luân canh với cây khác họ để ngắt vòng đời nấm bệnh.
- Dùng màng phủ nông nghiệp để hạn chế bắn đất khi mưa, tránh lây bệnh lên quả.
Trị bệnh
- Khi phát hiện chớm bệnh, dùng thuốc gốc đồng hoặc sinh học (Trichoderma, Nano bạc) phun định kỳ.
- Có thể xen kẽ phun chế phẩm sinh học để giảm dư lượng hóa chất trên quả.
- Nhổ bỏ cây bị bệnh nặng, tiêu hủy để tránh lây lan.
Việc kết hợp phòng và trị giúp duy trì vườn ớt khỏe mạnh, ít rủi ro trong suốt vụ mùa.
Kinh nghiệm thực tế từ nhà vườn
Nhiều bà con chia sẻ rằng, thay vì chỉ tập trung chữa bệnh, hãy tập trung xây dựng nền đất khỏe ngay từ đầu. Một số mẹo nhỏ nhưng hiệu quả:
- Trộn vỏ trấu, xơ dừa vào đất để tăng độ thoáng khí.
- Dùng chế phẩm sinh học EM hoặc Trichoderma bón lót để cải tạo đất.
- Che phủ gốc bằng rơm rạ hoặc nilon để giữ ẩm và hạn chế cỏ dại.
- Quan sát thường xuyên: khi thấy quả ớt bị thâm đen, mềm nhũn cần xử lý ngay.
Thực tế cho thấy, những vườn áp dụng đồng bộ biện pháp sinh học và hóa học đều hạn chế được bệnh thối quả rõ rệt, quả đẹp, dễ bán được giá cao.
Lời kết
Như vậy, cách trồng ớt không bị thối quả không phải là điều quá khó nếu bà con nắm vững kỹ thuật từ khâu chọn giống, xử lý đất, bón phân cân đối cho đến quản lý nước và phòng bệnh. Một vườn ớt được chăm sóc đúng cách không chỉ sai trái, quả đẹp mà còn mang lại lợi nhuận bền vững. PGLGrow hy vọng những chia sẻ trong bài viết này sẽ giúp bạn áp dụng thành công vào thực tế. Hãy bắt đầu từ vụ mùa tới và trải nghiệm sự khác biệt khi vườn ớt khỏe mạnh, quả chín đều, không lo thối hỏng.
